Gdy w życiu psa pojawia się dziecko, każdy dzień przynosi coś nowego. Pies uczy się zwyczajów nowego członka rodziny i sam często prezentuje zachowania, których wcześniej nie musiał używać. W quizach, które co środę organizuję w relacjach na Instagramie, możecie zaobserwować wiele z nich. Jednym z częstych zachowań psa wobec maluszka jest lizanie. Dostaję wiele pytań od rodziców – dlaczego pies liże dziecko?
W niniejszym artykule postaram się podać możliwe przyczyny i sposoby radzenia sobie w sytuacji, gdy pies liże dziecko.
Przyczyny biologiczne
Nie byłabym sobą, gdybym nie zgłębiła tego tematu od strony fizjologicznej – studia biologiczne zrobiły swoje 😉 Dlatego najpierw przybliżę Wam co dzieje się w mózgu psa, gdy liże czy to siebie, czy człowieka.
Lizanie wywołuje zmianę stężenia substancji chemicznych w psim organizmie, m. in. hormonów. W kontekście lizania skupię się na endorfinach, oksytocynie oraz kortyzolu. W zależności od poziomu stężenia poszczególnych hormonów, zmienia się przyczyna zachowania. Oczywiście nie jesteśmy w stanie poznać, która substancja w danym momencie dominuje w organizmie psa, jednak obserwując całe ciało czworonoga, możemy domyślać się w jakim jest nastroju.
Endorfiny, chyba najbardziej znane substancje chemiczne w organizmie, odpowiadają za odczuwanie przyjemności. Pozwalają się zrelaksować i poprawić samopoczucie. Ludzie odczuwają działanie endorfin, np. po dużym wysiłku fizycznym. Czasem możemy obserwować zjawisko uzależnienia od wyrzutu endorfin. Gdy ktoś uprawia sport ekstremalny, często trudno jest mu przestać i szuka co raz to nowych wyzwań. Spowodowane jest to właśnie potrzebą zwiększania stężenia endorfin. U psów to samo obserwujemy, gdy nadmiernie liżą, np. swoje łapy, czy legowisko – wtedy też robią to, aby odczuwać przyjemność. Dlatego jeśli twój pies zbyt dużo czasu poświęca na lizanie i trudno go od tego oderwać, warto skonsultować to z behawiorystą.
Oksytocyna, ten hormon znany jest szczególnie kobietom. Jest nieodłącznym elementem instynktu macierzyńskiego. Wzrost stężenia oksytocyny, zmniejsza stres oraz lęk. Stężenie oksytocyny u psów również może wzrastać podczas lizania. Wtedy takie lizanie jest oznaką miłości, opiekuńczości i przywiązania.
Kortyzol, najmniej lubiany przez wszystkich hormon – hormon stresu. Gdy odczuwamy stres, wzrasta stężenie kortyzolu w organizmie. Jeśli pies podczas lizania jest zaniepokojony lub boi się, wydzielanie tego hormonu będzie się zwiększać.
Przyczyny behawioralne
W świecie psów nigdy nic nie jest jednoznaczne. Interpretując psie zachowanie trzeba patrzeć na cały kontekst sytuacji. Dlatego często gdy pytacie „dlaczego mój pies liże dziecko?”, proszę Was o przysłanie nagrania takiej sytuacji. Dopiero widząc jak zachowuje się dziecko i jak pies reaguje całym swoim ciałem, mogę udzielić odpowiedzi.
Do najczęstszych przyczyn lizania dziecka należą:
- ciekawość
- okazywanie miłości
- prośba o zwiększenie dystansu
- ciekawy smak
- kontrola
- próba uspokojenia
- próba zredukowania stresu u psa
- zachowanie stereotypowe
Poniżej opiszę dokładniej każdą z tych przyczyn.
Ciekawość
Gdy pies jest ciekawy napotkanej osoby, może polizać ją aby jeszcze lepiej ją poznać. Takie lizanie możemy zaobserwować, np. podczas pierwszego spotkania psa z noworodkiem. Psy poznają świat wszystkimi zmysłami, również receptorami znajdującymi się na języku. Taki rodzaj lizania zobaczymy również, gdy wracamy do domu i nasz pies liże nasze dłonie – w ten sposób jest ciekawy co robiliśmy, a właściwe co dotykaliśmy, gdy nas nie było.
Okazywanie miłości
Gdy pies liże swojego opiekuna, np. podczas wieczornego relaksu przed telewizorem, w jego mózgu wzrasta poziom wspomnianych już endorfin. Wtedy czworonóg okazuje nam czułość. Natomiast większy wzrost poziomu oksytocyny będzie miał miejsce, gdy pies liże swoje szczenię lub nasze dziecko – jeśli odczuwa wobec niego instynkt macierzyński. Wtedy takie lizanie związane jest z opiekuńczością.
Prośba o zwiększenie dystansu
W momencie, gdy nasze dziecko zbliża się do psa, wyciąga do niego rączki i pies zaczyna je lizać po dłoniach czy twarzy, wtedy na 99,9 % jest to prośba o odsunięcie się. Należy wziąć pod uwagę również resztę jego ciała, czy jest spięty, czy kładzie uszy, jak macha ogonem i wiele innych aspektów. Gdy jesteśmy świadkami takiej sytuacji – zabierzmy dziecko od psa!
Ciekawy smak
Gdy pies liże dziecko po rączkach czy buzi, a ono przed chwilą jadło coś smacznego, zapewne robi to z uwagi na smak. Niektóre psy lubią też smak skóry czy słonego potu.
Kontrola
Często podczas kontaktów dziecka z psem, czworonóg ma potrzebę ciągłej kontroli. Jednym z jej objawów może być lizanie dziecka. Dlatego, gdy wasz pies nie odstępuje Was na krok, ciągle obserwuje z bliska dziecko i je liże, zapewne jest to spowodowane potrzebą kontrolowania maluszka.
Próba uspokojenia
Dzieci są z reguły bardzo głośne i chaotyczne. Wiele psów tego nie lubi, a wręcz stresuje je takie zachowanie. Gdy wasz maluszek płacze, krzyczy, głośno się śmieje czy hałasuje w inny sposób, a pies podchodzi i je liże, bardzo prawdopodobne, że robi to aby je uspokoić.
Próba zredukowania stresu u psa
Ten powód rzadziej objawia się lizaniem dziecka. Najczęściej pies wylizuje jakiś przedmiot czy swoje części ciała. Możemy obserwować takie zjawisko, gdy pies jest zestresowany jakąś sytuacją, np. zostaje sam w domu. W ten sposób stara się zwiększyć stężenie endorfin. aby zmniejszyć stres. Nadmierne wylizywanie, czasem prowadzące do powstawania ran, może być objawem lęku separacyjnego. Dlatego jeśli zaobserwujecie takie zachowanie u swojego psa skonsultujcie się z lekarzem weterynarii lub behawiorystą.
Zachowanie stereotypowe
Nie zobserwujemy takiej przyczyny w kontekście lizania dziecka, jednak chciałam o tym wspomnieć. Stereotypie lub zachowania kompulsywne, bo czasem trudno rozróżnić jaki jest ich mechanizm, związane są z zaburzeniami neurologicznymi. U psów nadmierne wylizywanie swoich części ciała również możemy zaliczyć do tego rodzaju zaburzeń. Jednak są to już skrajne przypadki – wtedy bardzo trudno oderwać psa od lizania, pies potrafi zatracić się w tej czynności. W takim przypadku niezwłocznie należy skontaktować się z lekarzem weterynarii i behawiorystą.
Jak radzić sobie gdy pies liże dziecko
Jak widzicie przyczyn dlaczego pies liże dziecko może być wiele. Aby prawidłowo zinterpretować to zachowanie trzeba patrzeć na wiele aspektów. Dobrze poznać swojego psa i przede wszystkim jego język.
Jeśli przyczyną jest naruszenie przez dziecko przestrzeni psa, reagujmy i zabierajmy malucha.
Gdy robi to z innych powodów i denerwuje Was, że ciągle pies liże dziecko, najlepszym rozwiązaniem jest nauka komendy „zostaw”. Najlepiej używać jej tuż przed tym jak pies rozpocznie lizanie. Ponieważ zbyt późna reakcja może czasem dać odwrotny efekt i wzmocnić takie zachowanie.
Pamiętajcie aby nie krzyczeć i nie karcić psa, gdy liże dziecko. To mogłoby spowodować negatywne skojarzenia z maluchem i zaważyć na ich dobrej relacji.
Wszelkie wątpliwości dotyczące zachowań waszego psa wobec dziecka z przyjemnością rozwieję na indywidulanej konsultacji – zapraszam 🙂
Jako behawiorystka, mama 2letniej Helenki i opiekunka lękliwej Bezy, doskonale wiem, z czym musi zmierzyć się pies, gdy w domu pojawia się dziecko. Chętnie podzielę się z Tobą tą wiedzą.
Umów się na konsultację już dziś i zadbaj o bezpieczną relację między Twoim dzieckiem i psem.